woensdag 20 juni 2012

Robert Johnson - King of the Delta Blues Singers (1961)

Robert Johnson is niet de uitvinder van de blues, maar zijn invloeden zijn onmiskenbaar en hij is wel verantwoordelijk voor de vorm die de blues uiteindelijk heeft gekregen. Johnson presteerde het door delta blues te mengen met andere bluesstijlen, waardoor hij een voorbeeld werd voor vele blueszangers- en gitaristen. Dit is des te opmerkelijker, omdat Johnson slechts 27 jaar oud werd en een beperkt aantal nummers (zo'n twingtigtal) heeft nagelaten in maar twee opnamesessies. Zijn levensverhaal is omgeven met mystiek en dat draagt bij aan zijn legendarische status.




Johnson wordt geboren op 8 mei 1911 als Robert Leroy Johnson te Hazlehurst in de staat Mississippi van de Verenigde Staten. Net als vele met hem bracht hij een groot deel van zijn leven door op een plantage. Daar leerde Johnson de bluesharmonica spelen. Maar het was zijn grote wens om gitaar te leren spelen. Dit laatste lukte hem in zeer korte tijd. Deze prestatie is de basis van het mythische verhaal dat Robert Johnson zijn ziel zou hebben verkocht aan de duivel in ruil voor het beheersen van de gitaar. Het verhaal gaat dat Johnson naar een kruispunt zou zijn gegaan om daar gitaar te spelen. Om middernacht zou hij zijn benaderd door een grote donkere man die Johnson zijn gitaar afpakte, hem stemde, en het in ruil voor zijn ziel teruggaf, waarna hij perfect zou kunnen gitaarspelen. De betreffende man zou de duivel zijn. Dit verhaal is voor eeuwig vastgelegd in "Cross Road Blues", zoals die ook is te vinden op "King of the Delta Blues Singers".

Robert Johnson's erfenis is het gevolg van twee opnamesessies uit 1936 en 1937. "King of the Delta Blues Singers" bevat een compilatie van die opnamen. Van de zestien tracks stammen er twaalf uit 1936. De overige vier komen uit de tweede opnamesessie uit 1937. Naast "Cross Road Blues" zijn er nog twee andere tracks die verwijzen naar het verhaal over de duivel en het verkopen van zijn ziel. De tracks "Me and the Devil Blues" en "Hell Hound on My Trail" zorgden ervoor dat Johnson de banvloek kreeg van de Kerk, vanwege het aangaan van een pact met de duivel in ruil voor talent.

"King of the Delta Blues Singers" is misschien wel de meest pure, rauwe en tegelijkertijd meest intense en angstaanjagendste blues die ik heb gehoord. Enerzijds sleurt Johnson je mee naar de Mississippi Delta waar hij je een inkijkje geeft in het erbarmelijke leven van de zwarte man in een door blanken gedomineerde maatschappij. Daarnaast weet Johnson te provoceren door tegen de gevestigde orde te schoppen (de Kerk) en is hij zich zeer bewust van de legende die hij is. Zijn gitaartechniek is moeilijk uit te leggen. Op de een of andere manier creeƫrt hij in zijn eentje ritmische doorrollende gitaarpatronen. Eric Clapton heeft ooit verklaard dat hij in zijn eentje niet het geluid van Johnson kan reproduceren. Hij heeft daar altijd een tweede gitarist voor nodig, aldus Slowhand zelf. Dit geeft wel aan hoe uniek en complex het gitaarspel van Johnson moet zijn, ook al klinkt dat op het eerste oor niet direct zo. Speelt hier dan toch een duivelse invloed een rol?

Robert Johnson sterft op 27 jarige leeftijd op 16 augustus 1938 in Three Forks, Mississippi. Ook zijn dood is uitermate dubieus. Hij zou na een van zijn optredens whiskey hebben gedronken die zou zijn vergiftigd door een jaloerse echtgenoot van een van zijn scharrels (Johnson was wat dat betreft geen heilig man). Zijn muziek, het verhaal erachter en alle omstandigheden tezamen maken Robert Johnson een historische, spannende en mysterieuze man. Los van dat alles blijft het een feit dat Johnson de vormgever is van de blues en daarmee medeverantwoordelijk is voor hoe de hedendaagse muziek vorm heeft gekregen. Iedere keer als ik een nieuwe hype hoor in muziekland, dan luister ik naar "King of the Delta Blues Singers" en wordt alles in een klap weer in perspectief geplaatst.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten