zondag 23 februari 2014

Matt Schofield - Far As I Can See (2014)

Dit is een plaat waar ik lang naar heb uitgekeken en waar ik met smart op heb gewacht. Het laatste studioalbum van Matt Schofield, ”Anything But Time”, stamt alweer uit 2011. Na die release heeft Schofield uitgebreid getourd; in Europa, ook in Nederland, maar vooral in de Verenigde Staten heeft Schofield een voet aan de grond gekregen in het live bluescircuit. In de hedendaagse muziekindustrie is een reputatie op het podium van groot belang en dat heeft Schofield onderkend. Die ervaring heeft hij meegenomen naar de opnamen van ”Far As I Can See”.

Al jaren wordt Matt Schofield gezien als een van de beste Britse bluesgitaristen van zijn generatie. Er zijn zelfs sommigen die beweren dat hij zich al mag meten met de besten allertijden. Ik ben een echte fan van zijn gitaarspel, dus wat mij betreft is dat een bewering die ik wel kan staven. Schofield is al tijden een bekend gezicht in de Britse bluesscene, ook al voordat hij zijn eigen albums uitbracht. Voorheen bekend geworden als gitarist bij The Lee Sankey Group om daarna faam te maken als gitarist en producer bij die andere hedendaagse Britse bluesheld, Ian Siegal. In 2005 volgde met ”Siftin’ Thru Ashes” zijn eerste eigen soloalbum, om vervolgens het ene na andere sterke album af te leveren.

De muziek van Matt Schofield is een gloedvolle mix van blues, funk en jazz. Wat dit betreft is het geluid op ”Far As I Can See” vertrouwd. Al is er wel wat veranderd sinds het laatste studioalbum ”Anything But Time”. Op dat album waren de jazz invloeden wat groter, dat de funk wat naar de achtergrond verdreef. Op ”Far As I Can See” is de funk weer terug en prominenter aanwezig, zonder overigens de smaakvolle jazz nuances geheel te verdringen. Ook is de samenstelling van de band anders. Waar Matt Schofield de laatste jaren als trio fungeerde met Jonny Henderson op de toetsen en Kevin Hayes op de drums, is er op ”Far As I Can See” sprake van een vierkoppige band. Naast uiteraard Matt Schofield zelf op de vocalen en gitaar wordt hij wederom bijgestaan door zijn vaste muzikale partner Jonny Henderson op orgel en piano. De baspartijen worden gespeeld door Carl Stanbridge. Dit is een belangrijke verandering. Waar in de trio samenstelling Henderson de baspartijen verzorgde middels de pedalen van zijn orgel, is er nu een echte bassist. Hierdoor kan Henderson zich volledig richten op zijn magistrale orgel en pianowerk. Stanbridge speelt diepe baspartijen die zorgen voor een voller en warmer geluid. Dit wordt nog eens versterkt door de toevoeging van een blazerssectie van saxofoon en trompet. Jordan John neemt de drums en percussie voor zijn rekening en verzorgt daarnaast nog voor de nodige samenzang. Het gebruik van een traditionele ritmesectie van bas en drums geven Schofield een perfect platform en basis om heerlijk overheen te soleren.

Het songmateriaal op ”Far As I Can See” is ijzersterk. De meeste composities zijn van Schofield zelf, geschreven met zijn partner Dorothy Whittick. De liedjes gaan vooral relaties, de liefde en de uitdagingen die daaruit voortvloeien. En dat uiteraard op de kenmerkende manier zoals dat gewoon is in de blues, met de nodige emotie en intensiteit. Een nummer als ”Clean Break” is hier exemplarisch voor.

Wat mij vooral opvalt in het gitaarspel van Matt Schofield is de perfecte balans tussen ritmisch spel, zijn licks en fenomenale solo’s. Het ritmische spel is vooral erg funky. Het zorgt voor een ongekende groove, vooral in combinatie met  stuwende orgelspel van Henderson. De licks van Schofield zijn niet nodeloos ingewikkeld, maar wel erg effectief en is een perfecte opvulling tussen de zanglijnen. Het zorgt regelmatig voor kippenvel, over de solo’s nog maar te zwijgen. Schofield is een gitarist die veelvuldig gebruik maakt van de dikke snaren op zijn gitaar. Dit zorgt voor een warm bluesgeluid met een mooie dynamiek en variatie tussen hoge en lage tonen.

Dat laatste komt prachtig tot uiting in een van de mooiste slowblues liedjes die ik de laatste jaren heb gehoord, ”The Day You Left”. Ruim negen minuten liefdesverdriet uitgedrukt in meeslepende muziek en emotioneel gezongen teksten. Er zit een kleine galm op de stem van Schofield, niet te veel, maar dat zorgt wel voor net dat beetje extra impact. Ook op ”Far As I Can See” brengt Schofield een eerbetoon aan een blues grootheid. Op eerdere albums deed Schofield dit al door Albert Collins te eren met een geweldige cover van het prachtige ”Lights Are On But Nobody’s Home”. Ook ”Woman Across the River” van Freddie King kwam al eens voorbij. Op ”Far As I Can See” wordt een funky versie gespeeld van Albert King’s ”Breaking Up Somebody’s Home”. Schofield blijft dicht bij het origineel, maar de alhier gespeelde versie is er eentje om je vingers bij af te likken.

Een belangrijk onderdeel van het totaalgeluid van Matt Schofield is het orgelspel van Jonny Henderson. Op de eerste helft van ”Far As I Can See” houdt Henderson zich nog redelijk in. Hij verzorgt met name een warme basis voor het gitaarspel van Schofield. Maar op de tweede helft neemt Henderson meer en meer het voortouw. Heerlijke Hammond B3 solo’s komen voorbij, zoals bijvoorbeeld op ”Hindsight”. De combinatie van de gitaar van Schofield en de orgel van Henderson is een heerlijke. Ze zorgen tezamen voor een modern bluesgeluid, maar zijn tegelijkertijd in staat om aloude tijden te doen herleven. Het bijna tien minuten durende afsluitende ”Red Dragon” is er eentje die qua sfeer en opbouw doet denken aan Jimi Hendrix’ ”Voodoo Chile” (niet de ”Slight Return” versie, maar de lange jamversie). Schofield evenaart het gevoel en geluid van Hendrix met het grootste gemak, maar verwerkt tussen al die klassieke Hendrix licks ook zijn eigen geluid. Het orgelspel van Henderson doet je denken aan Steve Winwood in de Hendrix klassieker en ”Red Dragon” is daarmee een van de ontelbare hoogtepunten van ”Far As I Can See”.

Het lange wachten was het meer dan waard. ”Far As I Can See” is nu al een van mijn favoriete albums van Matt Schofield. Maar eigenlijk moet ik vaststellen dat Schofield nog geen slechte plaat heeft afgeleverd. Wat dat betreft past ”Far As I Can See” moeiteloos in het rijtje eerd uitgebrachte albums. Dit zou voor mij persoonlijk wel eens het album van het jaar kunnen worden. Wellicht een voorbarige uitspraak zo vroeg in het jaar, maar het kenmerkt tegelijkertijd de kwaliteit en de klasse van Matt Schofield.